Sağlık Bakanlığı tarafından 22 Mayıs 2014 tarihinde çıkarılan “Sağlık Bakanlığı Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik" açıktır ki hem yapılma şekli hem de içeriğiyle birçok sorun barındırmaktadır. Biz TODAP olarak yönetmeliği kendi açımızdan ele aldığımızda; iş barışına ve çalışma özerkliğine daha çok müdahale, hekim odaklı bir bakış açısı, meslekler arası ve meslek içi hiyerarşiyi körükleyen bir anlayış ve niteliksizleştirme görüyoruz.
Söz konusu yönetmeliğin derhal geri çekilmesi gerektiğini düşünüyor, aşağıdaki çerçevede gerek kısa gerekse uzun vadeli düzenlemelerin hayata geçirilmesi için yasal zeminin oluşturulmasını ve uygulamaların yapılacak yeni düzenlemelere göre yürütülmesini garanti altına alacak denetlemelerin sürekliliğinin sağlanmasını talep ediyoruz.
- Tüm yeni yasal düzenlemeler için psikolog meslek örgütlerinin, alandaki sendikaların ve diğer meslek örgütlerinin, sürece katılmak isteyen tüm meslektaşların, hizmetten yararlanan toplumsal grupların ve kurumlarının yani ruh sağlığı alanında hizmet veren/alan ayırımı yapılmaksızın tüm paydaşların görüşlerini ifade edebilecekleri ve süreçte gerçek anlamıyla söz sahibi olabilecekleri kanallar yaratılmalıdır.
- Sağlık alanında çalışan meslekler arasında psikolog ve klinik psikologların görevlerine ek olarak gelişim, sağlık, sinirbilim, vb. gibi alanlarda uzmanlaşmış psikologlar için de kademelendirmeden uzak ve uzmanlık alanlarına ilişkin görev tanımları yapılmalıdır.
- 6225 numaralı torba yasanın “klinik psikolog”u tanımlayan ilgili maddesi yürürlükten kaldırılmalı, klinik psikoloji ve diğer uzmanlık alanlarını / alt alanları tanımlamak üzere bir komisyon oluşturulmalı, meslek örgütleri ve tüm psikologlara yönelik bir toplantı çağrısı yapmalı, bu toplantılar tüm alanlar belirlenene kadar devam etmelidir. Ve söz konusu komisyon belirli periyodlarla oluşturulmuş uzmanlık alanlarının güncelliğini yitirmemesi için gerekli çalışmaları yapmalıdır.
- Bundan sonra yapılacak görev tanımlarında ve düzenleme girişimlerinde denetim odaklı ast-üst ilişkileri oluşturmaktan ziyade, uzman ya da uzman olmayan farkı öne çıkarılmaksızın alandaki tüm psikologların kolektif sorumluluğu ve insiyatiflerine dayanan, alana ilişkin bilgi ve deneyimlerini paylaşabilecekleri temelleri oluşturabilecek esaslar öne çıkarılmalıdır.
- Aynı şekilde psikiyatrist ve psikologların görev tanımları ve dolayısıyla çalışma prensipleri, söz konusu meslek alanlarının ruh sağlığı hizmetinin eşdeğer ve eşgüdümlü çalışan uzmanlık alanları oldukları anlayışıyla, bilgi ve deneyim paylaşımını ve kolektif sorumluluğu esas alan bir şekilde yapılmalıdır.
- Mesleklerin özel yetkinlik alanlarının birbirine üstünlük sağlamak ve/veya denetleyici rol tayin etmek yerine, tamamlayıcı olduğundan yola çıkarak, kolektif sorumluluk vurgulanmalı, mesleklerin bağımsızlığı tanınmalı ve korunmalıdır.
- Yapılacak yasal düzenlemelerde ruh sağlığı hizmeti alacak kişi edilgenleştirilmemeli ve kişinin alacağı hizmeti seçme hakkı korunmalı, alanda eşgüdümlü olarak çalışan meslek grupları psikiyatrist ve psikologların tedavi planlama, önerme ve gerektiğinde yönlendirme yapma konularında yetkinlikleri tanınmalıdır.
- Psikologların görev tanımlarının, çalışma biçimini tanımlamanın yanı sıra çalışma ortamını da kapsaması gerektiği düşünülerek, psikologların görevlerini ilgili materyal eşliğinde bağımsız oda ve koşullarda yapmalarının yasal güvencesi sağlanmalıdır.
- Sağlık kurumlarında çalışan tüm personel ve meslek grupları arasında ve meslek içinde rekabete ve gelir eşitsizliğine yol açacağı anlayışından yola çıkarak performans, puanlama, eşit işe farklı ücret, düşük ücret, sözleşmeli çalıştırma ve taşeron uygulamaları yasaklanmalıdır.
- Söz konusu mesleki eşitsizliklerin yetkinlik ve ruh sağlığı alanında müdahale için gerekli bilgiye haiz olma sorunlarına dayandırıldığı düşünülerek ve bilgiye ulaşmada eşitlik ilkesine uygun olarak; daha önce de bahsedilen gelişim, sinirbilim, vb. alt alan tanımları yapılana ve bu alanlarda yeterli düzeyde ücretsiz eğitim (kamu üniversitelerinde ve kamu tarafından sağlanan diğer eğitim olanaklarıyla) olanakları yaratılana kadar sağlık alanında çalışacak psikologların eğitimleri Sağlık Bakanlığı tarafından meslek içi eğitim kapsamında ücretsiz ve uzmanlık kazandırıcı şekilde verilmelidir.
- Psikoloji lisans eğitimi uygulama, teorik derinlik, disiplinlerarasılık ve eleştirel düşünmeyi destekleme yönünden nitelikli hale getirilmeli ve gerekli ihtiyaç karşılanana kadar sağlık alanında çalışacak her psikoloğa gerekli eğitimler ücretsiz olarak çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarınca sağlanmalıdır.
Toplumsal Dayanışma için Psikologlar Derneği (TODAP)